بررسي و تحليل اخبار و گزارشها و همچنين راهکارهاي احتمالي رئيس جمهور در مديريت چالشي فزاينده که بر سر انتقاد از انتصاب و ارتقاي اسفنديار رحيم مشايي در مقام معاون اول رييس جمهوري به آغاز کار دولت دهم سنجاق شده اين سوال را فرارو مي گذارد که آيا اسفنديار روئين تن قطار کابينه را به دنده عقب مجهز مي کند؟
به دنبال انتصاب رحيم مشايي به سمت معاون اولي رئيس جمهور در دولت دهم از سوي دکتر احمدي نژاد ، آنهم قبل از تنفيذ و تحليف رسمي حکم رياست جمهوري ، انتقادات فزاينده اي از سوي گروه ها و شخصيتها در واکنش به اين اقدام صورت گرفت و حتي خبرهايي مبني بر برکناري و استعفاي مشايي از اين سمت نيز مطرح شد . اما سايت شخصي مشايي در مطلبي استعفاي وي از معاون اولي دولت دهم را تکذيب و آن را "شايعه دشمنان ولايت و دولت کريمه" خواند.

دکتر محمود احمدي نژاد پنجشنبه شب هفته گذشته (25/4/88) در آخرين نشست استاني هيئت دولت نهم که در مشهد مقدس برگزار شد، با اعلام بخشي از تغييرات کابينه خود براي دولت بعدي اعلام کرد که در دولت دهم، اسفنديار رحيم مشايي به عنوان معاون اول وي فعاليت خواهد کرد.

در ادامه اين جريان ، محمود احمدي نژاد رئيس جمهور در(26/4/88) طي حکمي اسفنديار رحيم مشايي را "انساني خودساخته و مؤمن، دلباخته حضرت صاحب الزمان (عج) و با تعهدي آگاهانه و عميق به ولايت" خواند و وي را رسما به سمت معاون اول خود منصوب کرد.

در چنين شرايطي، واکنش برخي افراد صاحب نظر و چهره هاي موثر جريانات کشور درباره اين انتصاب جالب توجه بوده است . آنان از طيف هاي مختلف سياسي ، بويژه در جبهه اصولگرايان ، در اظهارات خود متفق القول بر نادرستي اين انتخاب تاکيد کردند. فراکسيون روحانيون مجلس ، برخي از اعضاي هيئت رئيسه جامعه مدرسين حوزه علميه همچنين بعضي از نمايندگان حامي دولت در مجلس و تعدادي ازچهره هاي سياسي کشور درپي افزايش بي سابقه اعتراضات و فشارها، بر لزوم برکناري مشايي از سوي رئيس جمهور تاکيد کردند.

پس از اظهار نظرهاي بسيار درباره اين انتصاب ، بويژه در دو سه روز گذشته اخبار متناقضي در فضاي اطلاع رساني کشور منتشر گرديده که حکايت از وجود برخي اما واگرها از سوي رئيس کابينه دارد ، ولي آنچه قابل توجه است اينکه منابع رسمي وابسته به دولت در اين زمينه تا کنون واکنش خاصي نداشتند.

جالب اينکه در اين زمينه و بر اساس آنچه در سايت هاي خبري گسترش يافته ، سايت شخصي اسفنديار رحيم مشايي رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در مطلبي آورده است: چند سايت در اقدامي هماهنگ با درج عنوان مشايي از معاون اولي استعفا داد با نيت خاص شروع به تخريب دولت کردند، اين خبر شايعه و دروغي بيش نيست و اين شايعات از طرف دشمنان ولايت و دولت کريمه ساخته و پرداخته شده است.

اين درحالي است که علاوه بر سايت هاي خبري معتبر ، خبرهاي ديگري به نقل از برخي منابع اطلاع رساني مبني بر قطعي بودن برکناري مشايي به علت افزايش موج اعتراض نخبگان و عموم صاحب نظران از اين سمت مطرح مي شود اما هنوز هيچ مرجع رسمي اين خبرها را تائيد يا تکذيب نکرده است.

انتصاب رحيم مشايي به سمت معاون اولي ، نخستين انتخاب رئيس جمهور درچينش کابينه دهم است که با گمانه زني هاي بسياري نيز همراه شد و حتي برخي نزديکان رئيس جمهور اين اقدام را مهمترين چالش فرا روي دولت دهم خواندند.

در عين حال فراگيري مخالفت ها و اعتراض ها به اين اقدام رئيس جمهور ، چه از حيث صدور احکام دولت آينده بدون توجه به اهميت قانوني و رسمي تنفيذ و تحليف و چه از حيث فرد انتخاب شده که مهمترين عنصر حاشيه ساز دولت اول احمدي نژاد بوده است ، به آنجا رسيد که حتي از تذکر جدي مقامات عالي نظام و تعيين مهلت براي برکناري مشايي نيز در سايت هاي خبري سخن به ميان آمد.

گفته مي شود که اين اقدام رئيس جمهور مخالفاني در حلقه مشاوران نزديک وي هم داشته است. پيش از اين به نقل از آنان به احمدي نژاد توصيه شده بود تا به جاي اتخاذ روش "عقب نشيني تاکتيکي" براي کاهش انتقادات از دولت که توصيه اصولگرايان "منتقد اما حامي رئيس جمهور" بود ، خود او اسفنديار رحيم مشايي را به استعفا و برکناري وادارد تا حداقل هزينه ها به رئيس دولت دهم تحميل شود.

اينک انتشار اين موضع گيري رحيم مشايي ؛ يعني تاکيد بر عدم کناره گيري و نسبت دادن درخواست ها يا اخبار مربوط به برکناري و استعفاي وي به "دشمنان ولايت و دولت کريمه" به نوعي نشان مي دهد که لااقل از ديدگاه مرد پر حاشيه دولت، گزينه دوم براي احمدي نژاد منتفي است و تنها راه ، همان توصيه منتقدان اصولگراي رئيس جمهور يعني پذيرش عقب نشيني تاکتيکي براي تخفيف دادن به حجم مخالفتها و انتقادات روز افزون به کل دولت نهم ، البته به خاطر فردي است که علاوه بر قرابت هاي فکري و رفتاري با رئيس جمهوري ، در دولت نهم قرابت نسبي با وي نيز پيدا کرده است.

به عبارتي شايد بتوان گفت اگر نظر ابراز شده به نقل از مشايي صحيح باشد ، او نشان داده که در امتداد مقاومت هايي که در برابر سيل انتقادات در 4 سال گذشته داشته است ، واقعا خود را "اسفنديار روئين تن" مي داند. اسفندياري که اگر چه در آستانه آغاز به کار دولت نهم دوران اسلام گرايي را پايان يافته تلقي مي کرد ، اما ظاهرا به افسانه هاي کهن حماسي دلداگي پايداري دارد.

اگر چه تا کنون به نظر مي رسيد احمدي نژاد براي مديريت اين چالش بزرگ که مي تواند کل رويکرد دولت دوم او را متاثر کند بر دوراهي انتخاب ايستاده است ، اما موضع گيري اخير مشايي رئيس جمهور را به راهي بي بازگشت دعوت کرده و به عبارتي نشان مي دهد که از نظر مشايي ، اين رئيس جمهور است که بايد دنباله روي تصميمات وي باشد نه بر عکس . کاري که او طي طي سال فعاليت دولت اول خود به خاطر ايستادگي بر آن انتقادات فراواني را در ميان نخبگان و جامعه و بزرگان به جان خريد.

اکنون با توجه به مهلت کوتاهي که تا تاريخ تنفيذ باقي مانده ، سوال اساسي اين است که آيا احمدي نژاد اولين عقب نشيني استراتژيک (و نه تاکتيکي) دوران مديريت عالي اجرايي خود را تجربه خواهد کرد و يا اينکه راه سومي را به ميانه ميدان سياست مي آورد تا بار ديگر همه را به غير قابل پيش بيني بودن خود باورمند سازد. گرچه اين بار به نظر مي رسد يافتن اين راه سوم بسير دشوارتر از قبل باشد. حال آنکه عده اي هم مي گويند راه سوم احمدي نژاد هميشه صبوري و گذر از گردنه انتقادات با تاکتيک گذر زمان بوده است ، اگر چه اين بار گردونه زمان نقش معکوسي براي وي تعيين کرده است.

بايد چند روزي بيش منتظر ماند و ديد آيا رئيس جمهور در نسبت سنجي وزن و اهميت راهبردي فردي به نام مشايي براي دوران مديريت اجرايي خود از يک سو و 4 سال حرکت يک کابينه متحول شده از سوي ديگر ، کداميک را ترجيح مي دهد . آيا "اسفنديار روئين تن" دولت خود را به دولت ترجيح مي دهد يا اينکه بر خلاف اظهارات محکم و مکرر در مورد "دنده عقب نداشتن" رويکردهاي راهبردي دولت خويش ، به هر حال عقب نشيني را هم تجربه مي کند. بايد چند روزي بيش منتظر ماند. بزرگي مي گفت "عقب نشيني را درست کرده اند براي چنين روزهايي؟!"

مهر
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا